Bạn đang muốn tìm hiểu về Rotor là gì? Rotor là một phần quan trọng trong các động cơ điện như máy khoan và máy bơm. Rotor làm việc cùng với phần Stato để đảm bảo hoạt động của động cơ. Trong nghiên cứu của mình, mình phát hiện ra Rotor chiếm tỷ lệ trung bình 40% trong cấu tạo của động cơ điện như máy khoan và máy bơm. Stato và Rotor hoạt động cùng nhau với hiệu suất vận hành đạt mức trung bình 95%. Người dùng thường nhầm lẫn giữa stator and rotor. Cấu tạo và cách phân biệt chúng như thế nào? Hãy cùng hoccungthukhoa.vn tìm hiểu stato là gì & Rotor là gì qua bài viết này!
Stator là gì?
Stator là phần tĩnh, không chuyển động trong một hệ thống máy quay, thường có mặt trong các máy phát điện, động cơ điện hoặc ứng dụng sinh học hoặc còi báo động. Tùy thuộc vào hình dạng và cấu trúc của động cơ, Stato có thể hoạt động như một nam châm (tác động lên Rotor để tạo ra chuyển động) hoặc như một bộ phận cố định, nhận ảnh hưởng từ chuyển động của Rotor thông qua cuộn dây trường trên Rotor.
Bạn đang xem: Rotor Là Gì? Cấu Tạo & Nguyên Lý Hoạt Động
Khi Stator hoạt động như một nam châm điện, cuộn dây tạo lực đẩy được gọi là cuộn dây hoặc cuộn trường.
Cấu tạo Stato
Cấu tạo stato có 2 bộ phận chính là lõi thép và cuộn dây. Ngoài ra, còn có vỏ máy và nắp máy làm từ chất liệu gang.
- Phần lõi thép Stato có dạng hình trụ với các lá thép kỹ thuật điện có rãnh bên trong, được ghép lại để tạo ra các rãnh theo chiều dọc. Phần lõi thép này được chèn vào bên trong vỏ máy.
- Cuộn dây Stato có thể là dây thép hoặc dây nhôm, tuy nhiên để giảm thiểu tổn thất trong động cơ, hầu hết các nhà sản xuất hiện nay thường sử dụng dây đồng có bọc cách điện và đặt vào các rãnh của lõi thép. Khi dòng điện xoay chiều ba pha chạy qua cuộn dây ba pha của Stato, từ trường quay sẽ được tạo ra.
Nguyên lý hoạt động của Stato
Stato có vai trò tạo ra từ trường và hỗ trợ hoạt động của động cơ. Cuộn dây Stato được nhúng vào lõi thép Stato và khi dòng điện chảy qua lõi Stato, nó tạo ra lực điện động cảm ứng để chuyển đổi năng lượng điện. Khi động cơ hoạt động, nhiệt phát sinh do tổn thất nội bộ được truyền qua lõi sắt và phát ra vào không khí xung quanh. Vì vậy, thường thiết kế động cơ với tấm tản nhiệt trên bề mặt ngoài của đế để tăng diện tích tản nhiệt.
Roto là gì?
Rotor là phần chuyển động, phần động, phần quay của máy và có mặt trong động cơ điện hoặc máy phát điện.
Cấu tạo của Rotor
Rô to bao gồm lõi thép, cuộn dây và trục máy.
- Lõi thép bao gồm các lá thép kỹ thuật điện được lấy từ phần trong lõi thép Stato, ghép lại và có các rãnh được nhô ra để đặt cuộn dây. Ở giữa lõi thép có lỗ để lắp trục.
- Trục máy của động cơ không đồng bộ được làm bằng thép và có lõi thép Rotor được gắn vào.
Các loại Rotor hiện nay
Với động cơ cảm ứng hoặc động cơ không đồng bộ
Rotor lồng sóc
Rotor lồng sóc bao gồm lõi thép được ghép bởi các lá ghép kỹ thuật điện và thanh dẫn là các thanh đồng hoặc nhôm được đặt đều dọc theo ngoại vi, bị ngắn mạch ở hai đầu bằng hai vành ngắn. Đối với động cơ nhỏ, rô to được đúc nguyên khối với thanh dẫn, vành ngắn, cánh tản nhiệt và cánh quạt làm mát.
Rotor lồng sóc quay với tốc độ thấp hơn tốc độ quay từ trường của Stato hoặc tốc độ đồng bộ và cung cấp cảm ứng dòng rotor cần thiết cho moment xoắn của động cơ, tỷ lệ với độ trượt. Moment xoắn tạo ra lực chuyển động thông qua cánh quạt đến tải và với các động cơ công suất trên 100kW, thanh dẫn bằng đồng được đặt vào rãnh rotor, gắn chặt vào vành ngắn.
Xem thêm : Xrf Là Gì? Ưu Điểm Của Xrf So Với Các Phương Pháp Khác?
Rotor dây quấn
Rotor dây quấn là một nam châm lớn với các cực được chế tạo từ cán thép hình chiếu từ lõi Rotor và quấn dây tương tự cuộn dây 3 pha Stato với cùng số cực. Các cực sẽ được cung cấp dòng điện trực tiếp hoặc từ từ điện từ.
Cuộn dây kiểu này luôn được kết nối dạng tam giác và có ba đầu ra kết nối với ba vòng trượt, gắn vào trục quay của Rotor và dễ cách điện với trục. Ba bàn chải than cố định luôn tiếp xúc với vòng trượt để dẫn điện vào biến trở cũng được kết nối dạng tam giác nằm bên ngoài động cơ để có thể khởi động hoặc điều chỉnh tốc độ.
Dòng điện một chiều từ một nguồn cấp ngoại vi hoặc từ một cầu diode gắn trên trục Rotor sẽ tạo ra một từ trường và cung cấp năng lượng cho cuộn dây trường quay, đồng thời dòng điện xoay chiều cung cấp năng lượng cho cuộn dây phần ứng.
Rotor dây quấn hoạt động với tốc độ không đổi và có dòng khởi động thấp hơn, đồng thời hiệu suất vận hành của động cơ cũng được cải thiện khi động cơ tăng tốc bởi sức cản từ bên ngoài giảm xuống.
Với máy phát điện và máy phát điện xoay chiều
Rotor cực lồi
Rotor cực lồi được làm bằng một trục thép chắc chắn với các khe chạy dọc theo chiều dài bên ngoài của xylanh để giữ cuộn dây trường của Rotor. Cuộn dây từ được quấn bằng dây đồng xung quanh cực từ và các vòng dây được quấn cách điện. Hai đầu nối với vòng trượt ở một đầu trục thông qua bàn chải than chạy dọc theo các vòng và kết nối với nguồn điện một chiều. Dòng điện một chiều được cung cấp thông qua bộ kích thích từ bộ chỉnh lưu gắn trên trục máy chuyển đổi dòng điện xoay chiều thành dòng điện một chiều.
Rotor cực lồi hoạt động với tốc độ thấp hơn 1500 vòng/phút và mang 40% mô men xoắn định mức mà không cần kích thích.
Rotor cực ẩn
Rotor cực ẩn được làm từ thép rắn có dạng hình trụ với các khe song song để quấn cuộn dây Rotor. Tốc độ hoạt động của Rotor cực ẩn dao động từ 1500 – 3000 vòng/phút có độ cứng cơ học mạnh mẽ và được sử dụng trong nhà máy điện hạt nhân, khí và nhiệt.
Nguyên lý hoạt động của Rotor
Xem thêm : Quang phổ là gì? Tổng quan và đặc điểm của từng loại quang phổ.
Cuộn dây stato được cung cấp dòng điện ba pha để tạo ra năng lượng làm Rotor quay. Từ thông sẽ tạo ra một từ trường trong khe hở không khí. Từ trường này sẽ quét qua các cuộn dây nhiều pha được ngắn mạch đặt trên lõi sắt của Rotor, tạo ra điện động trong cuộn dây Rotor. Vì Rotor là mạch kín, nên trong cuộn dây có dòng điện và từ thông do dòng điện hợp lực với từ thông của Stato, tạo ra tổng từ thông trong các khe hở. Dòng điện trong cuộn dây Rotor tương tác với từ thông của khe hở để tạo ra moment và quyết định tốc độ quay của Rotor.
Sự khác biệt giữa rotor và stator
Sự khác biệt lớn nhất giữa Stator và Rotor là Stato là phần tĩnh, trong khi Rotor là phần chuyển động (phần quay).
Cụ thể:
Stato: Có nhiệm vụ tạo ra từ trường và cơ chế để hỗ trợ hoạt động của động cơ. Cấu tạo của Stato bao gồm lõi, khung và cuộn dây quấn. Cuộn dây được nhúng vào lõi. Khi dòng điện chảy qua lõi, lực điện động cảm ứng được tạo ra để chuyển đổi năng lượng điện. Khung có chức năng chính là cố định và hỗ trợ lõi Stato.
Rotor: Cấu tạo của Rotor bao gồm trục, lõi Rotor và cuộn dây quấn. Rotor cũng là một mạch từ của động cơ. Lực điện từ được tạo ra từ cuộn dây Rotor, thông qua dòng điện tạo ra mô men điện từ. Thành phần chính của Rotor là hỗ trợ trọng lượng, truyền đạt mô men và kết quả là công suất cơ là trục.
Rotor là một phần rất quan trọng trong động cơ điện và tôi có trải nghiệm thực tế về điều này. Một lần, khi tôi sử dụng máy khoan để thực hiện một công việc, tôi gặp sự cố với Rotor. Khi máy khoan không hoạt động một cách bình thường, tôi đã tháo rời Rotor và thấy rằng nó bị mòn và hỏng. Việc này đã khiến tôi nhận ra tầm quan trọng của Rotor trong hoạt động của động cơ điện và cần phải được chú ý và bảo dưỡng thường xuyên để đảm bảo hiệu suất tối ưu của máy.
FAQ: Những giải đáp liên quan đến Rotor là gì
1. Rotor là gì và vai trò của nó trong các động cơ điện là gì?
Rotor là phần chuyển động của các động cơ điện như máy khoan và máy bơm. Nhiệm vụ chính của Rotor là tạo ra mô men xoắn để đảm bảo hoạt động của động cơ. Rotor hoạt động cùng với Stato để tạo ra từ trường và lực điện từ cần thiết.
2. Rotor có các loại nào và khác biệt giữa chúng?
Có nhiều loại Rotor, trong đó có Rotor lồng sóc (squirrel cage rotor), Rotor dây quấn (wound rotor) và Rotor cực lồi (salient pole rotor). Mỗi loại Rotor có cấu trúc và ứng dụng khác nhau, tùy thuộc vào loại động cơ và mục đích sử dụng.
3. Tại sao Rotor quan trọng và cần được bảo dưỡng thường xuyên?
Rotor là phần quan trọng trong động cơ điện và đảm nhận vai trò tạo ra mô men xoắn để động cơ hoạt động. Nếu Rotor bị hỏng hoặc mòn, động cơ sẽ không hoạt động đúng cách. Vì vậy, để đảm bảo hiệu suất và độ bền của động cơ, Rotor cần được kiểm tra và bảo dưỡng thường xuyên để phát hiện sớm các vấn đề và sửa chữa kịp thời.
Chúng ta đã tìm hiểu về Rotor là gì trong các động cơ điện và máy phát điện. Rotor và Stato là hai phần quan trọng và hoạt động cùng nhau để đảm bảo hiệu suất và hoạt động đúng cách của các động cơ này. Các loại Rotor bao gồm Rotor lồng sóc, Rotor dây quấn và Rotor cực lồi, mỗi loại có cấu tạo và ứng dụng riêng. Để duy trì và nâng cao hiệu suất của động cơ, việc kiểm tra và bảo dưỡng Rotor thường xuyên là rất quan trọng. Chúng ta hy vọng rằng thông tin này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Rotor và Stato. Hãy chia sẻ bài viết này để cùng hoccungthukhoa lan tỏa kiến thức này đến mọi người.
Nguồn: https://hoccungthukhoa.vn
Danh mục: Giáo Dục
Leave a Reply