Tranzito Và Ký Hiệu Transistor – Cách Xác Định Chân C Và E Của Transistor

Tranzito và ký hiệu transistor là hai chủ đề quan trọng trong ngành điện tử. Hãy tìm hiểu cách xác định chân C và E của transistor để đưa ra quyết định thông minh trong việc sử dụng và kết nối nguồn điện. Hãy cùng hoccungthukhoa.vn khám phá những bí mật ẩn giấu sau những ký hiệu và mối quan hệ giữa tranzito và transistor!

tranzito-va-ky-hieu-transistor
Tranzito là gì?

Tranzito Và Ký Hiệu Transistor

Tranzito là gì

Tranzito là một thuật ngữ quan trọng và thông dụng trong lĩnh vực điện tử. Đây là một thành phần quan trọng trong mạch điện và được sử dụng để điều chỉnh dòng điện. Để hiểu rõ hơn về tranzito, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về chức năng và vai trò của nó trong các thiết bị điện tử.

Tranzito, hay còn được gọi là transistor là linh kiện bán dẫn có một thành phần hữu ích trong việc kiểm soát dòng điện. Nó được sử dụng để khuếch đại hoặc chuyển đổi dòng điện. Trong các mạch điện tử, tranzito đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển tín hiệu và cung cấp công suất cho các linh kiện khác. Nhiều thiết bị điện tử quen thuộc như đèn LED, máy tính, hay điện thoại di động đều chứa các tranzito.

Ký hiệu của Transistor

Ký hiệu trên thân Transistor ở một số quốc gia

  • Tại Nhật Bản: Transistor thường được ký hiệu là A…, B…, C…, D… Ví dụ như A564, B733, C828, D1555. Các Tranzito có ký hiệu A và B là Tranzito thuận PNP, ký hiệu C và D là Transistor ngược NPN. Tranzito A và C thường có công suất nhỏ, tần số làm việc cao, trong khi Tranzito B và D thường có công suất lớn, tần số làm việc thấp.
  • Tại Mỹ: Ký hiệu của Transistor ở Mỹ là 2N… Ví dụ như 2N3055, 2N4073…
  • Tại Trung Quốc: Kí hiệu Tranzito thường bắt đầu bằng số 3, tiếp theo là hai chữ cái, ví dụ như 3CP25, 3AP20,… Chữ cái đầu tiên chỉ loại bóng, cụ thể là chữ A và B là bóng thuận, C và D là bóng ngược. Chữ cái tiếp theo chỉ đặc điểm, cụ thể là X và P là bóng âm tần, A và G là bóng cao tần. Các chữ số sau chỉ thứ tự sản phẩm.

Cấu tạo của Tranzitor

Tranzito có cấu tạo gồm ba lớp bán dẫn ghép với nhau tạo thành hai mối tiếp giáp P – N. Ghép theo thứ tự PNP, ta có Tranzito thuận, còn ghép theo thứ tự NPN thì có Tranzito ngược. Về mặt cấu tạo Tranzitor tương đương với hai diode đấu ngược chiều.

  • Ba lớp bán dẫn sẽ nối thành ba cực, trong đó cực gốc được ký hiệu là B, lớp bán dẫn B này rất mỏng, có nồng độ tạp chất thấp.
  • Hai lớp bán dẫn bên ngoài nối thành cực phát E – Emitter và cực thu (cực góp) viết tắt là C – collector. Vùng bán dẫn E và C có cùng loại bán dẫn nhưng khác kích thước và nồng độ tạp chất. Do đó, không thể hoán đổi vị trí của các chân của transistor này cho nhau.

Phân loại Tranzito

tranzito-va-ky-hieu-transistor
Transistor có những loại nào?

1. Tranzito loại NPN

NPN là một linh kiện linh kiện điện tử transistor được cấu tạo từ nối ghép của một bán dẫn mang điện dương giữa hai bán dẫn mang điện âm. Trong đó, N – Negative là cực âm, P – Positive là cực dương. Đây là linh kiện chủ yếu được sử dụng để khuếch đại, điện dẫn hoặc công tắc trong công nghiệp điện tử, làm cổng số trong điện tử số.

Với Tranzito loại NPN, cần có một điện thế kích hoạt để Tranzito có thể hoạt động hoặc dẫn điện.

2. Tranzito loại PNP

Các Tranzito PNP là loại linh kiện điện tử lưỡng cực được cấu thành từ 2 chất bán dẫn. Đó là lớp bán dẫn pha tạp loại N giữa hai lớp bán dẫn pha tạp loại P. Loại này được kích hoạt khi cực phát nối đất và cực góp nối với nguồn năng lượng.

Cả Tranzito NPN và PNP đều có 3 chân E (cực phát), B (Base – cực nền) và C (Collector – cực thu). Ngoài ra, còn có một số loại Tranzito khác như: Transistor lưỡng cực (BJT – Bipolar junction Tranzito), Tranzito hiệu ứng trường (Field-effect Tranzito), Tranzito mối đơn cực UJT (Unijunction Transistor),…

Nguyên lý hoạt động của Transistor

tranzito-va-ky-hieu-transistor
Nguyên lý hoạt động của Tranzito

Nguyên lý hoạt động của Tranzito khá đơn giản: Khi đặt điện thế một chiều vào chân điện thế kích hoạt (B), hai chân E – C sẽ thông nhau như một dây dẫn bình thường.

Ta cấp một nguồn một chiều UCE vào cực dương C và cực âm E. Cấp nguồn một chiều UBE đi qua công tắc và điện trở hạn dòng vào cực dương B và cực âm E. Khi công tắc mở, không có dòng điện chạy qua hai cực C và E, tức là dòng IC = 0 vì các điện tử và lỗ trống không thể vượt qua mối tiếp giáp P-N để tạo thành dòng điện.

Khi công tắc đóng, mối P – N được phân cực thuận, dòng điện chạy từ cực dương nguồn UBE qua công tắc, qua điện trở hạn dòng, sau đó qua mối BE về cực âm và tạo thành dòng IB. Do lớp bán dẫn P tại cực B rất mỏng, nồng độ pha tạp thấp, số điện tử tự do từ lớp bán dẫn N của cực E vượt qua tiếp giáp để sang lớp bán dẫn P của cực B sẽ lớn hơn số lượng lỗ trống rất nhiều. Một phần nhỏ trong số các điện tử đó sẽ thế vào lỗ trống để tạo thành dòng IB. Dưới tác dụng của điện áp UCE, phần lớn số điện tử sẽ bị hút về phía cực C. Khi có dòng IB, dòng điện IC (mạnh gấp nhiều lần dòng IB) cũng chạy qua mối CE và làm bóng đèn phát sáng. Điều này chứng tỏ dòng IC hoàn toàn phụ thuộc vào dòng IB theo công thức.

IC = β.IB

Trong đó

  • IC: Dòng chạy qua mối CE.
  • IB: Dòng chạy qua mối BE.
  • Β: Hệ số khuếch đại của Tranzito.

Cách xác định chân C và E của Transistor

tranzito-va-ky-hieu-transistor
Cách xác định chân Transistor

Bước 1: Xác định chân B của Transistor

Transistor có ba chân, bạn chỉ cần đo hai chân bất kỳ để xác định chân còn lại vì có 2 phép thử khiến cho kim đồng hồ dịch chuyển. Cách này sẽ giúp bạn xác định chân B.

Bước 2: Xác định Tranzito thuận – nghịch

– Đặt đầu đo một vào chân B đã xác định ở bước 1 và đầu đo còn lại vào một trong hai chân bất kỳ. Nếu đầu đo một là đỏ thì đó là Transistor loại NPN, còn nếu đầu đo một màu đen thì đó là Transistor loại PNP.

Bước 3: Xác định chân E – C của Transistor

Chạm đầu cực dương vào chân mà bạn nghi ngờ là chân C, đầu âm nối vào chân E tức chân còn lại sẽ là chân B đã xác định ở trên. Sau đó, dùng ngón tay nối B và C lại. Nếu kim lên thì đó là chân C, tức là nghi ngờ đúng, còn nếu kim không lên thì nghi ngờ của bạn là sai, cần thử lại.

Ngoài ra, có thể xác định chân E, C, B của Transistor bằng cách nhận diện như sau:

– Thông thường, các loại Transistor có công suất nhỏ sẽ có thứ tự chân C và B tùy thuộc vào quốc gia sản xuất, tuy nhiên điểm chung của tất cả là chân E luôn ở phía bên trái, các chân khác sẽ có vị trí như sau:

+ Tại Nhật: Ví dụ như Tranzito C828, A564,… chân ở giữa là C còn chân bên phải là B.

+ Ở Trung Quốc: Chân ở giữa là B còn chân bên phải là C.

Đối với những loại Tranzito giả, cách xác định này không chính xác và cần sử dụng đồng hồ vạn năng để xác định.

– Với các loại transistor công suất lớn, đa phần chân trái là chân B, giữa là C và chân bên phải là E.

FAQ – Câu hỏi thường gặp về Tranzito Và Ký Hiệu Transistor

1. Tranzito và transistor có khác nhau không?

   – Tranzito và transistor thực chất là hai từ chỉ cùng một thành phần điện tử. Tranzito là từ tiếng Anh của transistor, chỉ khía cạnh cách đọc, còn transistor là từ được dùng nhiều trong tiếng Việt. Vì vậy, không có sự khác biệt về chức năng và vai trò giữa hai thuật ngữ này.

2. Tại sao việc xác định chân C và chân E của tranzito quan trọng?

   – Việc xác định chân C (Collector) và chân E (Emitter) của tranzito là rất quan trọng vì nó giúp chúng ta hiểu và điều khiển dòng điện chính xác trong mạch điện tử. Khi biết được các chân này, chúng ta có thể kết nối chúng với nhau theo đúng nguyên tắc hoạt động của tranzito, giúp đảm bảo các linh kiện khác hoạt động đúng cách.

3. Làm sao để xác định chân C và chân E của tranzito nếu không có ký hiệu?

   – Nếu tranzito không có ký hiệu rõ ràng trên bề mặt, chúng ta có thể dựa vào đặc điểm vật lý của nó để xác định. Thông thường, chân C sẽ lớn hơn và ra xa hơn chân E. Bạn chỉ cần so sánh hình dạng của tranzito và kiểm tra kích thước và vị trí của các chân để xác định chúng. Nếu vẫn còn mơ hồ, bạn có thể tìm thông tin cụ thể từ nhà sản xuất hoặc hướng dẫn sử dụng của sản phẩm.

Kết luận:

Hãy khám phá và tìm hiểu về tranzito và ký hiệu transistor npn để có kiến thức cơ bản về thành phần quan trọng trong ngành điện tử này. Việc xác định chân C và chân E của tranzito là vô cùng quan trọng để điểu chỉnh và điều khiển dòng điện trong mạch điện tử. Hãy tìm hiểu cách xác định chân C và chân E trong bài viết này và chia sẻ ý kiến của bạn. Đồng thời, hãy gợi ý, gửi câu hỏi và bình luận của bạn để hoccungthukhoa.vn cùng nhau chia sẻ và học hỏi.

Related Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *