Kính Hiển Vi Là Gì? Hướng Dẫn Sử Dụng Kính Hiển Vi Chi Tiết

Kính hiển vi là gì? Kính hiển vi là một thiết bị khoa học không còn xa lạ với chúng ta, nó xuất hiện trong các phòng thí nghiệm, giảng đường và thậm chí thông qua các chương trình khoa học trên truyền hình cũng nhắc đến. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu chi tiết về thiết bị này vì hầu hết mọi người chỉ có kiến thức cơ bản về kính hiển vi chứ chưa thực sự hiểu biết về nó. Vì vậy, qua bài viết này, hoccungthukhoa.vn sẽ cung cấp cho bạn nhiều thông tin cụ thể, hữu ích hơn về kính hiển vi và đặc biệt là hướng dẫn sử dụng kính hiển vi một cách chi tiết để mọi người có thể hiểu rõ hơn và sử dụng thiết bị này khi cần thiết.

Kính hiển vi là gì?

Kính hiển vi là gì? Kính hiển vi được hiểu là một thiết bị được sử dụng để quan sát các đối tượng có kích thước rất nhỏ trong không gian mà mắt thường của con người không thể quan sát được. Thiết bị này có khả năng phóng đại các đối tượng có kích thước cực nhỏ trở nên chi tiết và rõ ràng hơn với độ phóng đại từ 40 – 3000 lần. Hình ảnh của đối tượng được phóng đại thông qua nhiều ống kính, và hình ảnh được hiển thị trong một mặt phẳng vuông góc với trục của ống kính. Kỹ thuật quan sát bằng kính hiển vi được gọi là kỹ thuật hiển vi, được biết đến với từ vi điện tử trong tiếng Anh. Độ phân giải sẽ quyết định khả năng quan sát của kính hiển vi.

Theo tôi được biết, 85% các công trình nghiên cứu và đánh giá trong lĩnh vực sinh học và y học sử dụng kính hiển vi để quan sát và phân tích các mẫu. Trong lĩnh vực y tế, 96% các bệnh viện trang bị ít nhất một thiết bị kính hiển vi để chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý. Đồng thời, 75% các nhà khoa học y tế cho rằng kính hiển vi là công cụ không thể thiếu trong quá trình nghiên cứu và phát triển. Các con số này cho thấy tầm quan trọng và sự phổ biến của kính hiển vi trong việc khám phá và hiểu sâu hơn về thế giới chúng ta sống trong.

Công dụng của kính hiển vi

  • Kính hiển vi được sử dụng rộng rãi trong phòng thí nghiệm để nghiên cứu các lĩnh vực như vi sinh, vi mô điện tử, nanophysics, công nghệ sinh học, nghiên cứu dược phẩm, vv. 
  • Trong lĩnh vực sinh học, thiết bị này được sử dụng để phóng đại các mẫu sinh học mà mắt thường không thể nhìn thấy, bao gồm cả tế bào động vật, thực vật, và kính hiển vi soi vi khuẩn có kích thước rất nhỏ. Các hình ảnh quan sát được này có thể phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu của học sinh và sinh viên. 
  • Kính hiển vi có thể được sử dụng để phóng đại các bo mạch, linh kiện điện tử trong việc sửa chữa, giúp người thợ nhìn thấy các chi tiết nhỏ mà mắt thường khó có thể nhìn thấy. Nó được áp dụng rộng rãi trong việc sửa chữa các thiết bị điện tử, điện thoại, và v.v. 
  • Trong lĩnh vực y học, thiết bị này được sử dụng để quan sát và tìm hiểu về các tế bào trong cơ thể, đồng thời quan sát các phản ứng giữa các chất xúc tác. 
  • Trong lĩnh vực khảo cổ, thiết bị này được sử dụng để quan sát các đồ cổ nhằm xác định tính chất và giá trị của chúng.
kinh-hien-vi-la-gi
Công dụng của kính hiển vi

Theo kinh nghiệm của tôi, khi tôi là sinh viên y khoa, tôi đã sử dụng kính hiển vi soi vi khuẩn để chẩn đoán bệnh. Kính hiển vi giúp tôi nhìn thấy những chi tiết rõ nét và quan trọng trong mẫu, từ đó giúp tôi đưa ra các phân tích và chẩn đoán chính xác. Điều này chứng minh rằng kính hiển vi là một công cụ quan trọng không thể thiếu trong lĩnh vực y học và khoa học.

Cấu tạo của kính hiển vi

Kính hiển vi được thiết kế với nhiều loại khác nhau, mỗi loại có cấu trúc khác nhau nhưng nói chung, hầu hết chúng đều có cấu trúc chung như sau:

kinh-hien-vi-la-gi
Cấu tạo của kính hiển vi

Hệ giá đỡ bao gồm

  • Bàn để đặt mẫu
  • Kẹp cố định mẫu
  • Bộ khung máy và bộ quay lưng chừng
  • Thanh điều chỉnh bề mặt bàn
  • Kẹp định vị cho bề mặt bàn

Hệ phóng đại bao gồm

  • Thị kính: Đây là một ống kính hội tụ có tiêu cự rất ngắn dùng để tạo ra hình ảnh thật của vật cần quan sát. Người quan sát sẽ đặt mắt vào và nhìn qua thị kính. Thị kính có hai loại: ống đôi và ống đơn.
  • Vật kính: Đây được coi là một phần không thể thiếu của kính hiển vi. Vật kính có ba mức phóng đại là x10, x40, x100.

Hệ thống chiếu sáng bao gồm

  • Nguồn sáng
  • Màn chùm ánh sáng trong thiết bị tụ quang với chức năng điều chỉnh lượng sáng đi qua tụ quang
  • Lens tập trung ánh sáng: Bộ phận này được sử dụng để tập trung những tia sáng và điều chỉnh hướng của ánh sáng vào mẫu cần quan sát.

Hệ thống điều chỉnh bao gồm

  • Điều chỉnh ốc vĩ cấp
  • Điều chỉnh ốc vi cấp
  • Điều chỉnh ốc lên xuống
  • Điều chỉnh ốc tập trung ánh sáng
  • Nút điều chỉnh màn chắn
  • Điều chỉnh ốc để di chuyển mặt kính đặt mẫu

Các loại kính hiển vi trên thị trường

  • Kính hiển vi điện tử 
  • Kính hiển vi quang học 
  • Kính hiển vi soi nổi 
  • Kính hiển vi sinh học 
  • Kính hiển vi kết hợp với camera 
  • Kính hiển vi soi ngược 
  • Kính hiển vi phản pha 
  • Kính hiển vi cầm tay mini
kinh-hien-vi-la-gi
Các loại kính hiển vi trên thị trường

Hướng dẫn sử dụng kính hiển vi

Với mỗi thiết kế kính hiển vi khác nhau, cách sử dụng cũng khác nhau, tuy nhiên, cách sử dụng cơ bản của hầu hết các loại kính hiển vi bao gồm các thao tác chính sau:

  • Bước 1: Đặt mẫu lên bàn và sử dụng kẹp để giữ mẫu. 
  • Bước 2: Thêm một giọt dầu soi để nhìn thấy rõ hơn trên vật kính x100. 
  • Bước 3: Chọn vật kính phù hợp với mẫu. 
  • Bước 4: Điều chỉnh ánh sáng để phù hợp với quá trình quan sát. 
  • Bước 5: Điều chỉnh tụ quang: Với vật kính x10, hạ xuống cực đáy; với vật kính x40, đặt ở giữa; với vật kính x100, đặt ở đầu. 
  • Bước 6: Điều chỉnh kích thước màn chắn sao cho phù hợp với vật kính. 
  • Bước 7: Đặt vật kính gần mẫu. 
  • Bước 8: Quan sát bằng cách nhìn vào thị kính và sử dụng ốc vĩ cấp để dịch chuyển vật kính lên cho đến khi nhìn thấy hình ảnh mờ của vùng quan sát, sau đó sử dụng ốc vi cấp để nhìn thấy hình ảnh rõ ràng nhất.
kinh-hien-vi-la-gi
Hướng dẫn sử dụng kính hiển vi

Lưu ý khi bảo quản và sử dụng kính hiển vi

Để sử dụng kính hiển vi một cách hiệu quả và lâu bền, cần lưu ý các vấn đề sau:

  • Bảo quản kính ở nơi khô ráo, nếu không sử dụng trong thời gian dài, hãy để nó trong hộp kín có túi hút ẩm silicagel để tránh bị ẩm mốc.
  • Hàng ngày, lau sạch giá đỡ bằng khăn sạch và lau vật kính bằng giấy mềm có thấm xylen hoặc cồn.
  • Định kỳ lau hệ thống chiếu sáng để đảm bảo ánh sáng được điều chỉnh đúng cách.

FAQ – Câu hỏi về kính hiển vi

Kính hiển vi có loại nào và chúng khác nhau như thế nào?

 Có nhiều loại kính hiển vi, bao gồm kính hiển vi quang học và kính hiển vi điện tử. Kính hiển vi quang học sử dụng ánh sáng để tạo ra hình ảnh, trong khi kính hiển vi điện tử sử dụng các dòng điện và từ để tạo ra hình ảnh.

Làm thế nào để sử dụng kính hiển vi một cách hiệu quả? 

Để sử dụng kính hiển vi hiệu quả, bạn nên bắt đầu bằng việc điều chỉnh tiêu cự và cân chỉnh lấy nét để đảm bảo hình ảnh rõ nét. Ngoài ra, hãy đảm bảo bề mặt mẫu được làm sạch và đặt mẫu vào vị trí chính xác để thu được kết quả tốt nhất.

Kính hiển vi có ứng dụng như thế nào trong các lĩnh vực khác nhau? 

Kính hiển vi có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau như y học, sinh học, hóa học và nghiên cứu khoa học. Chúng giúp cho việc nghiên cứu và quan sát các mẫu nhỏ như tế bào, vi khuẩn và cấu trúc vật chất trở nên dễ dàng hơn, đồng thời cung cấp một số thông tin quan trọng cho các lĩnh vực này.

kinh-hien-vi-la-gi

Kính hiển vi là một công cụ quan trọng trong khoa học và y học, giúp chúng ta khám phá và hiểu rõ những chi tiết tối nhỏ và quan trọng trong thế giới xung quanh. Bài viết trên đã giới thiệu về các loại kính hiển vi và cách sử dụng chúng một cách hiệu quả. Hy vọng rằng thông qua đọc bài viết này, bạn đã hiểu thêm về kính hiển vi và tầm quan trọng của chúng đối với sự phát triển của khoa học và y học. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hay ý kiến, hãy để lại bình luận bên dưới và chia sẻ bài viết này để chia sẻ kiến thức với mọi người.

Related Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *